Vai trò và các quy định cần nắm khi thiết kế xây dựng cầu thang thoát hiểm

Cầu thang thoát hiểm đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc đảm bảo an toàn cho cư dân và nhân viên làm việc trong các tòa nhà cao tầng. Cầu thang không chỉ là lối thoát an toàn khi xảy ra hỏa hoạn mà còn đang được xem là yếu tố bắt buộc để đạt nghiệm thu Phòng cháy chữa cháy trong nhiều công trình.

Với tầm quan trọng và những yêu cầu khắt khe về thiết kế, việc hiểu rõ về cầu thang thoát hiểm là điều cần thiết để đảm bảo an toàn và hiệu quả sử dụng cho bất kỳ tòa nhà nào.

Cầu thang thoát hiểm là gì?

Cầu thang thoát hiểm là một hệ thống lối đi bộ được thiết kế riêng để phục vụ mục đích thoát ra khỏi khu vực hỏa hoạn hoặc sự cố tai nạn trong các tòa nhà cao tầng. Tùy vào từng đặc điểm và tính chất của công trình mà thang thoát hiểm có thể được bố trí bên trong hoặc bên ngoài tòa nhà, thay thế cho cầu thang bộ khi thang máy bị hỏng.

Hiện nay, để nâng cao an toàn trong công tác phòng cháy, cầu thang thoát hiểm thường được thiết kế ở vị trí ngoài trời để việc di chuyển thuận tiện và đảm bảo không khí lưu thông tốt hơn. Đây là yếu tố khá quan trọng trong trường hợp có đám cháy vì lượng CO và CO2 quá nhiều có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí dẫn đến tử vong nếu hít vào quá nhiều.

Đối với một số kiểu công trình khác, hệ thống thang thoát hiểm có thể bao gồm dây thoát hiểm, hệ thống ống trượt, hoặc cầu thang bộ. Mỗi công trình hay tòa nhà có hệ thống cầu thang thoát hiểm khác nhau, tùy thuộc vào cấu trúc của công trình đó.

Vai trò của cầu thang thoát hiểm

Tạo lối đi khẩn cấp an toàn: Trong trường hợp tòa nhà cao tầng xảy ra các sự cố bất ngờ như hỏa hoạn, cháy nổ do thiết bị điện, cầu thang thoát hiểm giúp mọi người trong tòa nhà có thể ra ngoài một cách nhanh chóng và an toàn bảo vệ tính mạng của con người.

Tăng tính thẩm mỹ của công trình: Khi được bố trí hợp lý, thang thoát hiểm có thể làm tăng tính thẩm mỹ của tòa nhà và gây ấn tượng, mang lại cảm giác an toàn với người nhìn, giúp cân đối và tăng sự hài hòa cho tổng thể tòa nhà  với hình dáng và màu sắc phù hợp.

Phương tiện di chuyển thay thế thang máy: Trong trường hợp thang máy bị hư hỏng, cầu thang thoát hiểm có thể được sử dụng làm phương tiện di chuyển thay thế. Ngoài ra, thang thoát hiểm cũng có thể được sử dụng như một biện pháp luyện tập thể dục thể thao.

Thiết kế đa dạng: Cầu thang thoát hiểm có thể được thiết kế và xây dựng với nhiều hình dáng đa dạng, không chiếm quá nhiều diện tích và có thể tận dụng các khoảng không gian trống không sử dụng. Sử dụng khung sắt để xây dựng cầu thang vừa chắc chắn vừa tiết kiệm chi phí xây dựng cho chủ đầu tư.

Những công trình cần thi công cầu thang thoát hiểm ngoài trời

Việc thi công cầu thang thoát hiểm ngoài trời không chỉ là yêu cầu mang tính pháp lý mà còn là một biện pháp quan trọng bảo vệ tính mạng của con người trong các tình huống khẩn cấp. Phổ biến nhất, thang thoát hiểm nên được bố trí ở một số công trình sau:

Tòa nhà cao tầng và chung cư: Cầu thang thoát hiểm là một phần không thể thiếu để đảm bảo an toàn cho cư dân và nhân viên trong các tòa nhà cao tầng và chung cư. Khi có sự cố cháy nổ, cầu thang này sẽ là vị trí quan trọng cung cấp một lối thoát an toàn và nhanh chóng.

Trung tâm thương mại và tòa nhà văn phòng: Đối với các khu vực có mật độ dân cư cao, việc thi công cầu thang thoát hiểm ngoài trời là cực kỳ cần thiết để đảm bảo sự an toàn cho khách hàng và nhân viên trong trường hợp khẩn cấp.

Nhà hàng, quán cafe và quán ăn: Với không gian hạn chế bên trong nhưng vẫn cần đảm bảo an toàn, việc lắp đặt cầu thang thoát hiểm ngoài trời là một lựa chọn hợp lý. Nó không chỉ giúp tối ưu hóa không gian mà còn đảm bảo tính an toàn khi có sự cố.

Cầu thang thoát hiểm nên lắp ở vị trí nào?

• Hai bên hông hoặc phía sau tòa nhà: Hai vị trí này sẽ đảm bảo không gian thông thoáng và dễ dàng tiếp cận từ nhiều vị trí trong tòa nhà nhưng không làm ảnh hưởng đến mặt tiền và thiết kế thẩm mỹ của công trình.
• Gần lối ra chính hoặc lối đi phụ: Thuận tiện cho việc thoát hiểm nhanh chóng và giúp lực lượng cứu hỏa dễ dàng tiếp cận hiện trường.
• Các vị trí ban công hoặc hành lang: Đối với các tòa nhà cao tầng, việc bố trí ở các vị trí ban công hoặc hành lang sẽ giúp cư dân có lối thoát hiểm an toàn và thuận tiện từ mỗi tầng.

Ngoài ra, các vị trí được lựa chọn cần hạn chế ở những nơi có nhiều cây cối, cột điện hoặc các chướng ngại vật khác để đảm bảo sự thuận tiện trong quá trình di chuyển và sơ tán, giúp người thoát hiểm dễ dàng tiếp cận khu vực an toàn bên ngoài tòa nhà.

Bài viết được nhiều người quan tâm:

Các phương pháp phòng chống cháy nổ hiệu quả nhất hiện nay

Quy định về thang thoát hiểm trong PCCC

Dựa theo các quy chuẩn trong việc xây dựng, để đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy, lối thoát hiểm công trình cần đảm bảo tuân thủ các quy định sau:

Số lượng lối thoát hiểm cho nhà cao tầng

Phải có ít nhất 2 lối thoát hiểm trong cùng một tòa nhà để đảm bảo mọi người có thể thoát hiểm nhanh chóng và an toàn khi xảy ra hỏa hoạn

• Đối với tòa nhà cao tầng có diện tích lớn hơn 300m²: Hành lang chung hoặc lối thoát hiểm phải bố trí ít nhất 2 thang thoát hiểm.
• Đối với tòa nhà có diện tích dưới 300m²: Tiêu chuẩn cho phép thiết kế 1 thang thoát hiểm đặt ở một phía, phía còn lại sẽ thiết kế ban công nối với thang thoát hiểm bên ngoài đảm bảo chứa đủ số người được tính ở từng tầng.

Điều kiện đảm bảo lối thoát hiểm an toàn cho nhà cao tầng

• Kết cấu chịu lực và bao che: Phải đáp ứng giới hạn chịu lửa không nhỏ hơn 60 phút. Kết cấu chịu lực phải đủ tốt, có khả năng chịu trọng lượng lớn trong trường hợp có số lượng lớn người di chuyển.
• Cửa ngăn cháy: Phải có khả năng tự động đóng, được làm từ vật liệu không cháy và đáp ứng giới hạn chịu lửa không nhỏ hơn 45 phút.
• Buồng thang: Phải có hệ thống thông gió điều áp đối với cầu thang trong tòa nhà để tránh tích tụ khói và đèn chiếu sáng cũng cần được bố trí để sử dụng trong trường hợp xảy ra sự cố.
• Có thiết kế thông thoáng: Thang thoát hiểm phải thiết kế thông thoáng từ mặt đất lên các tầng và có lối đi lên mái.

Kích thước và khoảng cách an toàn khi bố trí 

Khoảng cách quy định từ cửa chính của phòng đến cầu thang thoát hiểm gần nhất cần duy trì tối đa trong ngưỡng: 

• 40 – 50m đối với phòng nằm giữa hai thang thoát hiểm hoặc hai lối ra ngoài.
• 25m đối với phòng chỉ có một thang thoát hiểm hoặc một lối ra ngoài từ nhà công cộng, nhà ở tập thể hoặc căn hộ.

Đối với chiều rộng cửa, lối thoát nạn, hành lang và vế thang cần duy trì tối thiểu: 

• 0.8m cho cửa ra vào.
• 1m cho lối đi.
• 1.4m cho hành lang.
• 1.05m cho vế thang.

Nếu cầu thang thoát hiểm là lối thoát nạn thứ hai, chiều rộng thang cần duy trì ít nhất là 0.7m với góc nghiêng không lớn hơn 60 độ so với mặt nằm ngang. Đồng thời nên trang bị tay vịn có độ cao ít nhất 0.8m để đảm bảo an toàn.

Ngoài ra, nên hạn chế sử dụng thiết kế cầu thang thoát hiểm hình xoắn ốc hoặc hình dẻ quạt. Góc nghiêng lớn nhất của thang không vượt quá tỷ lệ 1:1.75. Số lượng bậc thang trên mỗi vế không ít hơn 3 và không nhiều hơn 18 bậc là tốt nhất.

Cầu thang thoát hiểm là một phần không thể thiếu trong việc đảm bảo an toàn cho các tòa nhà cao tầng hiện nay. DO đó, việc đầu tư xây dựng hệ thống thoát hiểm này cho công trình không chỉ thể hiện sự chú trọng của chủ đầu tư đối với tính mạng và sức khỏe của người sử dụng mà còn giúp đơn vị tránh gặp phải các vấn đề pháp lý liên quan và nghiệm thu phòng cháy sau này. 

Để được hỗ trợ thêm thông tin liên quan về các vật liệu chống cháy cho công trình, quý khách hàng vui lòng liên hệ với Công ty Cổ phần Cơ khí Đa Phúc qua số hotline để được giải đáp trong thời gian sớm nhất nhé!

Bạn nên biết:

Hướng dẫn cài đặt và sử dụng các tính năng app “Báo cháy 114”