Trong lĩnh vực phòng cháy chữa cháy (PCCC), thang máy chữa cháy đóng một vai trò vô cùng quan trọng trong các công trình. Chúng không chỉ giúp ngăn chặn sự lan rộng của lửa và khói trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn, mà còn đảm bảo an toàn và bảo vệ tích cực cho người dân và tài sản trong các tòa nhà và khu công nghiệp cao tầng.
Để đảm bảo hiệu suất hoạt động của thang máy chống cháy, các yêu cầu và quy trình kiểm tra và cấp giấy chứng nhận kiểm tra phương tiện PCCC đã được quy định và thực hiện theo pháp luật tại Việt Nam. Chi tiết việc kiểm tra này các yêu cầu này ra sao, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây.
Mục lục
Thang máy chữa cháy là gì
Theo quy định của QCVN 06:2021/BXD và QCVN 13:2018/BXD, những công trình có chiều cao PCCC vượt quá 28m hoặc có hầm sâu hơn 9m (tính đến cao độ của lối ra thoát nạn) hoặc gara ô tô ngầm có trên 02 tầng hầm, yêu cầu phải trang bị ít nhất một thang máy chữa cháy.
Thang máy chữa cháy là một loại thang máy đặc biệt được thiết kế và trang bị trong các công trình xây dựng nhằm hỗ trợ công tác phòng cháy chữa cháy (PCCC) và cứu hộ trong trường hợp xảy ra hỏa hoạn. Thang máy chữa cháy thường được lắp đặt trong các tòa nhà cao tầng, tòa nhà có hầm sâu hoặc các công trình có yêu cầu đặc biệt về PCCC.
Chức năng chính của thang máy chữa cháy là đảm bảo di chuyển an toàn và nhanh chóng cho lực lượng PCCC và nhân viên cứu hộ đến các tầng có nguy cơ cháy. Chúng được thiết kế để chịu lực lượng và áp suất cao, có khả năng hoạt động trong môi trường có khói, nhiệt độ cao và điều kiện khẩn cấp.
Ngoài ra, để đảm bảo an toàn các thang máy phòng cháy chữa cháy này thường được trang bị các hệ thống an toàn như hệ thống phun nước tự động, hệ thống thông báo cháy, hệ thống sử dụng điện dự phòng, và các thiết bị an toàn khác.
Thang máy chữa cháy đóng vai trò quan trọng trong việc giảm thời gian tiếp cận đến tầng cháy và cung cấp một lối thoát an toàn cho người dân trong trường hợp cháy nổ. Việc bố trí và sử dụng thang máy chữa cháy tuân theo các quy định và tiêu chuẩn kỹ thuật nhằm đảm bảo tính hiệu quả và an toàn của hệ thống PCCC, bảo vệ tính mạng và tài sản của mọi người trong tòa nhà.
Các yêu cầu đối với thang máy chữa cháy
Để tuân thủ quy định về phòng cháy chữa cháy, chủ đầu tư, đơn vị thiết kế và quản lý vận hành cần lưu ý các tiêu chuẩn về thang máy chữa cháy sau đây:
Yêu cầu thiết kế thang máy chữa cháy
Thang máy chữa cháy phải tuân thủ các tiêu chuẩn và quy định tại QCVN 06:2021/BXD, QCVN 13/2018/BXD, TCVN 6396-72:2010 “Phần 72: Thang máy chữa cháy” và TCVN 6396-73:2010 “Phần 73: Trạng thái của thang máy trong trường hợp có cháy”.
Chi tiết tại: https://tcvn.gov.vn/
Trọng tâm của việc thiết kế là đảm bảo vị trí và khoảng cách hợp lý của thang máy chữa cháy. Khoảng cách từ cửa ra của thang đến mặt bằng tầng không được vượt quá 60 m. Đối với những tòa nhà chỉ có một thang máy chữa cháy, thang máy đó phải đáp ứng được tất cả các tầng kế cận với tầng đang cháy.
Trong trường hợp có nhiều thang máy chữa cháy được bố trí trong cùng một giếng thang, phải xác định rõ ràng vùng phục vụ của từng thang máy. Giới hạn di chuyển để tiếp cận tầng có nguy cơ cháy không vượt quá hai tầng.
Đối với tầng lánh nạn, mỗi tầng phải có ít nhất một thang máy chữa cháy. Đồng thời, thang máy chữa cháy phải được thiết kế sao cho lực lượng PCCC và CNCH có thể tiếp cận dễ dàng trong trường hợp cháy, và có đường đi an toàn đến các tầng mà thang máy hỗ trợ.
Việc bố trí thang máy chữa cháy phải dựa trên đường di chuyển của lực lượng PCCC để đảm bảo tiếp cận đến tất cả các tầng của tòa nhà.
Yêu cầu về khả năng ngăn cháy và chống cháy lan
Thang máy chữa cháy phải được bố trí trong giếng thang và có phòng đệm ngăn cháy tại mỗi tầng với diện tích tối thiểu không nhỏ hơn 4m2, hoặc 6m2 nếu kết hợp với các sảnh của thang bộ.
Phòng đệm ngăn cháy của thang máy cần được kết nối với phòng đệm ngăn cháy của thang bộ thoát nạn để đảm bảo an toàn cho những người không thể sử dụng hoặc phải chờ đợi lực lượng chữa cháy sử dụng trước tại phòng đệm ngăn cháy này.
Các cấu kiện của thang máy chữa cháy phải tuân thủ giới hạn chịu lửa. Kết cấu che của cabin phải được làm từ vật liệu không cháy hoặc cháy yếu. Phòng đệm ngăn cháy và cửa phải đảm bảo giới hạn chịu lửa và không để khói lan vào trong cabin. Ngoài ra, các giếng thang máy cũng cần phải được bao bọc bằng vật liệu chịu lửa và có giới hạn chịu lửa tương ứng.
Đối với các tòa nhà có chiều cao PCCC lớn hơn 60m, thang máy chữa cháy phải được trang bị hệ thống phun nước tự động để chống cháy lan.
Bảo trì và kiểm định
Thang máy chữa cháy phải được bảo trì và kiểm định định kỳ để đảm bảo hoạt động ổn định và an toàn. Quá trình bảo trì và kiểm định nên tuân theo quy trình và tiêu chuẩn của nhà sản xuất và các quy định về an toàn.
Đơn vị vận hành và quản lý tòa nhà phải có kế hoạch bảo trì định kỳ và sửa chữa thích hợp cho thang máy chữa cháy. Các hệ thống, thiết bị, và phụ tùng của thang máy chữa cháy cần được kiểm tra, vệ sinh và thay thế khi cần thiết.
Thông số và tiêu chuẩn kích thước thang máy chữa cháy
Dưới đây là các thông số và kích thước tiêu chuẩn thang máy chữa cháy:
Kích thước của cabin
Chiều rộng của cabin không thấp hơn 1100 mm, chiều sâu không nhỏ hơn 1400 mm. Tải trọng định mức của cabin không ít hơn 630 kg. Lối vào cabin phải có khoảng cách tối thiểu là 800 mm.
Kích thước lối vào
Trong trường hợp thang máy chữa cháy được sử dụng để sơ tán người trong trường hợp cháy và có sử dụng băng ca hoặc giường hoặc được thiết kế như một thang máy chữa cháy có hai lối vào, tải trọng danh định tối thiểu phải là 1000 kg. Kích thước chiều rộng của cabin không được nhỏ hơn 1100 mm và chiều sâu của cabin không được nhỏ hơn 2100 mm.
Sức chở tối thiểu
Sức chở của thang máy chữa cháy đối với tòa nhà chung cư không thấp hơn 630 kg đối và đối với nhà sản xuất hay công trình công cộng thì không nhỏ hơn 1000kg
Cửa sập khẩn cấp
Trên nóc của thang máy chữa cháy cần phải có một cửa sập khẩn cấp với kích thước nhỏ nhất là 0,5 m x 0,7 m. Riêng đối với thang máy có tải trọng 630 kg, cửa sập phải có kích thước tối thiểu là 0,4 m x 0,5 m.
Lối vào từ bên trong cabin qua cửa sập phải luôn thông thoáng, không bị cản trở bởi vật cố định hoặc đèn chiếu sáng. Khi có lắp trần giả, trần này phải có khả năng mở hoặc tháo ra một cách dễ dàng mà không cần sử dụng đến các dụng cụ đặc biệt. Các điểm tháo phải được đánh dấu rõ ràng từ bên trong cabin.
Tốc độ di chuyển
Tốc độ di chuyển của thang máy phòng cháy chữa cháy không được nhỏ hơn 60s tính từ tầng một đến tầng cao nhất của toà nhà.
Các thông số và kích thước trên đây đảm bảo tính an toàn và hiệu suất của thang máy chữa cháy trong quá trình vận hành và sử dụng, đồng thời đáp ứng các yêu cầu quy định về phòng cháy chữa cháy và an toàn trong các công trình xây dựng.
Thủ tục kiểm tra và cấp giấy chứng nhận phương tiện PCCC cho thang máy chữa cháy
Quy định và nguồn thông tin chính thức
Theo quy định của pháp luật hiện hành tại Việt Nam, thủ tục kiểm tra và cấp giấy chứng nhận kiểm tra cho phương tiện PCCC, bao gồm cửa chống cháy thang máy, được quy định tại khoản 4 Điều 18 của Thông tư 66/2014/TT-BCA ngày 16/12/2014. Thông tư này chi tiết quy định thi hành một số điều của Nghị định số 79/2014/NĐ-CP liên quan đến lĩnh vực PCCC. Để biết thêm chi tiết về quy trình thực hiện kiểm tra và cấp giấy chứng nhận kiểm tra phương tiện PCCC, bạn có thể truy cập cổng thông tin điện tử của Cục Cảnh sát PCCC và CNCH tại địa chỉ http://canhsatpccc.gov.vn/ và tìm kiếm thông tin cụ thể.
Quy trình kiểm tra và cấp giấy chứng nhận kiểm tra
Quy trình kiểm tra và cấp giấy chứng nhận kiểm tra phương tiện PCCC, bao gồm cửa chống cháy thang máy, đòi hỏi sự thực hiện chính xác và đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn. Trong quá trình kiểm tra, các yếu tố quan trọng của cửa chống cháy như độ kín, độ chống cháy và khả năng hoạt động sẽ được đánh giá một cách chi tiết.
Nếu cửa chống cháy thang máy đạt các tiêu chuẩn và yêu cầu quy định, sẽ được cấp giấy chứng nhận kiểm tra. Điều này đảm bảo tính an toàn và hiệu suất của hệ thống PCCC trong tòa nhà.
Phân cấp kiểm tra và cấp giấy chứng nhận kiểm tra
Việc phân cấp kiểm tra và cấp giấy chứng nhận kiểm tra phương tiện PCCC cũng được quy định tại khoản 5 Điều 18 của Thông tư 66/2014/TT-BCA. Theo đó, các đơn vị có đủ năng lực chuyên môn và kỹ thuật trong lĩnh vực PCCC được ủy quyền để thực hiện công tác kiểm tra và cấp giấy chứng nhận kiểm tra. Việc phân cấp này nhằm tăng cường hiệu quả kiểm tra và giảm bớt gánh nặng cho cơ quan chức năng.
Thang máy chữa cháy đóng vai trò quan trọng trong hệ thống PCCC của các công trình xây dựng. Việc thiết kế và lắp đặt thang máy chữa cháy cần tuân thủ các yêu cầu về PCCC và các tiêu chuẩn kỹ thuật được pháp luật quy định.
Nếu bạn cần được tư vấn về các sản phẩm, giải pháp phòng cháy chữa cháy cho công trình, hãy liên hệ với Đa Phúc thông qua hotline 0971546866 để được tư vấn và hỗ trợ ngay hôm nay.