Khoảng 30% các vụ hỏa hoạn xảy ra kèm theo mất điện, theo thống kê từ Cục Cảnh sát PCCC. Đây là vấn đề nghiêm trọng vì cửa cuốn chống cháy đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn cháy lan và bảo vệ lối thoát hiểm. Tại Việt Nam, lực lượng cứu hỏa thường mất từ 10 đến 15 phút để đến hiện trường sau khi nhận báo động. Trong khoảng thời gian đó, cửa cuốn chống cháy là lớp phòng thủ quan trọng để bảo vệ tính mạng và tài sản.
Vấn đề đặt ra là “làm thế nào để đảm bảo cửa cuốn chống cháy vẫn hoạt động hiệu quả trong trường hợp mất điện? Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các giải pháp vận hành cửa cuốn chống cháy khi không có nguồn điện, giúp bạn chủ động trong mọi tình huống khẩn cấp.“
Mục lục
3 cơ chế vận hành cửa cuốn chống cháy khi mất điện
Hệ thống tích điện dự phòng (UPS)
Hệ thống UPS (Uninterruptible Power Supply) là giải pháp hàng đầu để duy trì hoạt động cửa cuốn khi mất điện.

Nguyên lý hoạt động
- Khi phát hiện mất điện, UPS tự động kích hoạt trong 10 – 15 mili giây – nhanh hơn nhiều so với ngưỡng nhận biết của con người (khoảng 100 mili giây).
- Cung cấp điện cho motor cửa cuốn hoạt động ổn định, tránh dừng đột ngột hoặc hư hỏng cơ khí.
- Duy trì hoạt động từ 2 đến 8 giờ tùy theo công suất và dung lượng pin.
Tính năng nâng cao
- Giám sát tình trạng pin và thông báo khi pin yếu.
- Kết nối với hệ thống báo cháy trung tâm.
- Tự động kiểm tra và báo cáo định kỳ.
Tại Vincom Bà Triệu năm 2022, hệ thống UPS đã duy trì hoạt động cho cửa cuốn trong hơn 4 giờ, giúp sơ tán an toàn cho hơn 2.000 người.
Top UPS cho cửa cuốn chống cháy
Thương hiệu | Model | Thời gian duy trì | Công suất | Chứng nhận | Giá tham khảo |
APC | SURT10000XLI | 6-8 giờ | 10kVA | CE, UL, ISO 9001 | 75-85 triệu |
Eaton | 9PX6KI | 4-6 giờ | 6kVA | CE, CB, UL | 65-75 triệu |
Schneider | Galaxy VS 20kVA | 5-7 giờ | 20kVA | CE, IEC 62040 | 90-110 triệu |
CyberPower | OLS6000EXL | 4-5 giờ | 6kVA | CE, RoHS | 55-65 triệu |
Delta | HPH-20K | 5-6 giờ | 20kVA | CE, TUV | 80-95 triệu |
Đọc thêm:
5 bước lắp đặt bộ lưu điện cửa cuốn chống cháy đảm bảo an toàn cho công trình
Cơ chế thoát hiểm thủ công
Nếu UPS không hoạt động, cửa cuốn chống cháy có thể được kích hoạt bằng cơ chế thủ công.
Nguyên lý hoạt động
- Sử dụng khóa li hợp để ngắt kết nối motor điện và chuyển sang cơ chế thủ công.
- Kéo dây cáp thoát hiểm để mở cửa bằng lực tay.
- Thiết kế ròng rọc và đối trọng giúp thao tác dễ dàng, kể cả khi cửa nặng tới 300kg.
Hướng dẫn mở cửa thủ công
- Xác định vị trí khóa li hợp: Thường nằm cách mặt sàn 1,5m, có biển báo phản quang.
- Xoay khóa: Xoay 90 độ sang chế độ “Manual” hoặc “Emergency.”
- Kéo dây cáp: Kéo theo hướng mũi tên chỉ dẫn.
- Nâng/hạ cửa: Có thể cần 2-3 người nếu cửa nặng.
Lưu ý an toàn
- Không đứng dưới cửa khi thao tác.
- Đảm bảo cửa được cố định sau khi mở.
- Diễn tập thao tác ít nhất 6 tháng/lần.
Năm 2021, tại một khu công nghiệp ở Bình Dương, khi đám cháy khiến hệ thống điện bị cắt hoàn toàn, đội PCCC đã mở cửa cuốn bằng cơ chế thủ công, giúp kiểm soát đám cháy và giảm thiệt hại đáng kể.
Hệ thống kích hoạt tự động bằng nhiệt
Hệ thống kích hoạt tự động bằng nhiệt là giải pháp thông minh nhất khi xảy ra hỏa hoạn mà không có người vận hành.

Nguyên lý hoạt động
- Sử dụng cảm biến nhiệt bimetal hoặc thermistor để phát hiện nhiệt độ tăng đột ngột.
- Khi nhiệt độ vượt quá 57°C – 74°C (tùy cài đặt), cảm biến kích hoạt cơ chế đóng cửa tự động.
- Đối trọng hoặc lò xo sẽ hạ cửa xuống để ngăn chặn cháy lan.
Tính năng nâng cao
- Kết hợp với cảm biến khói để phát hiện cháy từ sớm.
- Tự kiểm tra định kỳ để duy trì tính sẵn sàng.
- Đáp ứng tiêu chuẩn UL 33 và EN 54-5 – thời gian phản ứng dưới 30 giây khi nhiệt độ tăng trên 12°C/phút.
Năm 2023, một vụ cháy tại văn phòng ở quận 1, TP.HCM đã được kiểm soát kịp thời nhờ hệ thống cảm biến nhiệt kích hoạt, giúp cửa cuốn chống cháy tự động hạ xuống, ngăn lửa lan sang các khu vực khác.
5 yếu tố đảm bảo hoạt động khi mất điện
Khi xảy ra hỏa hoạn kèm theo mất điện, cửa cuốn chống cháy là lớp bảo vệ quan trọng để ngăn cháy lan và tạo lối thoát an toàn. Dưới đây là 5 yếu tố cốt lõi để đảm bảo cửa cuốn chống cháy vận hành ổn định trong mọi tình huống.
Chứng nhận chất lượng hệ thống
Theo QCVN 06:2021/BXD Lựa chọn cửa cuốn chống cháy có chứng nhận tiêu chuẩn E, EI và để đảm bảo đã qua kiểm tra vận hành nghiêm ngặt.
Quy định tại Việt Nam
Theo Nghị định 136/2020/NĐ-CP, cửa cuốn chống cháy phải có giấy chứng nhận kiểm định từ cơ quan độc lập như QUACERT (Bộ Khoa học và Công nghệ).
Kiểm tra bắt buộc
- Thời gian chịu lửa: Tối thiểu 60 – 90 phút.
- Độ kín khói khi đóng hoàn toàn.
- Khả năng hoạt động sau 10.000 chu kỳ đóng/mở.
- Hoạt động ổn định trong điều kiện nhiệt độ cao và khói dày.
Vật liệu cách nhiệt lớp 3
Vật liệu cách nhiệt lớp 3 giúp cửa cuốn chống chịu được nhiệt độ cao mà vẫn vận hành ổn định.
Cấu trúc vật liệu
- Thép carbon mạ kẽm (1.0 – 1.5mm) làm lõi.
- Ceramic tổng hợp (0.5 – 0.8mm) phủ ngoài.
- Sợi khoáng (mineral wool) (20 – 50mm) làm lớp cách nhiệt.
- Lớp gia cường ở vị trí then chốt để chống va đập.
Khả năng chịu nhiệt
- Vận hành ổn định ở nhiệt độ 400 – 500°C trong 2 giờ.
- Bảo vệ các linh kiện điện tử khỏi hư hại do nhiệt độ cao.
Lộ trình thoát hiểm được phê duyệt
Cửa cuốn chống cháy phải được lắp đặt theo lộ trình thoát hiểm được cơ quan PCCC phê duyệt.
Yêu cầu kỹ thuật
- Khoảng cách từ vị trí cửa đến lối thoát hiểm không quá 45m.
- Chiều rộng lối thoát hiểm tối thiểu 1,1m cho mỗi 100 người.
- Biển báo thoát hiểm có đèn khẩn cấp đặt cách nhau không quá 30m.
- Cửa cuốn phải mở theo hướng thoát nạn.
Tài liệu cần có
- Bản vẽ chi tiết vị trí các cửa cuốn.
- Đánh giá thời gian sơ tán trong các kịch bản cháy.
- Kế hoạch bảo trì và kiểm tra định kỳ.
- Quy trình hướng dẫn sử dụng cho nhân viên.
Bài viết liên quan:
Quy trình lắp đặt cửa cuốn chống cháy được tiến hành như thế nào?
Tần suất bảo trì định kỳ
Kiểm tra và bảo trì cửa cuốn chống cháy định kỳ để duy trì tính sẵn sàng.

Lịch bảo trì tiêu chuẩn
- 3 – 6 tháng/lần cho các tòa nhà thông thường.
- 2 – 3 tháng/lần cho bệnh viện, trường học, trung tâm thương mại.
Các hạng mục kiểm tra
- Dung lượng pin UPS (thay sau 2 – 3 năm).
- Độ căng và tình trạng của dây cáp thoát hiểm.
- Bôi trơn bộ phận chuyển động của cơ chế thủ công.
- Hiệu chuẩn cảm biến nhiệt và kiểm tra độ nhạy.
- Kiểm tra lớp cách nhiệt và độ kín khói.
Lựa chọn các đơn vị lắp đặt có chứng chỉ hành nghề PCCC, kinh nghiệm dài năm và cam kết bảo hành, bảo trì lâu dài. Một đơn vị uy tín sẽ tư vấn giải pháp phù hợp với đặc thù công trình và đảm bảo lắp đặt đúng kỹ thuật. Cửa cuốn chống cháy Đa Phúc: Đa Phúc là một trong những đơn vị hàng đầu tại Việt Nam trong lĩnh vực cung cấp và lắp đặt cửa cuốn chống cháy đạt chuẩn theo Nghị định 136/2020/NĐ-CP và QCVN 06:2021/BXD
Bài học từ các vụ hỏa hoạn lớn
Từ các vụ hỏa hoạn lớn tại Việt Nam, chúng ta có thể rút ra nhiều bài học quan trọng về vai trò của cửa cuốn chống cháy, đặc biệt là khả năng vận hành khi mất điện.
- Vụ cháy chung cư Carina Plaza (2018): Hệ thống cửa ngăn cháy không hoạt động do mất điện là một trong những nguyên nhân khiến đám cháy lan rộng nhanh chóng và gây thiệt hại nặng nề.
- Vụ cháy Nhà máy Rạng Đông (2019): Các khu vực được trang bị cửa cuốn chống cháy với UPS dự phòng đã có thể ngăn chặn đám cháy lan sang các khu vực lân cận, giảm thiểu thiệt hại.
- Vụ cháy Karaoke An Phú (2022): Thiếu cửa ngăn cháy với khả năng vận hành độc lập khi mất điện khiến khói và lửa lan rộng nhanh chóng, gây khó khăn cho công tác thoát hiểm.
Các vụ cháy lớn cho thấy, đầu tư vào cửa cuốn chống cháy với khả năng vận hành khi mất điện là biện pháp bảo vệ tính mạng và tài sản hiệu quả. Hệ thống cửa cuốn cần được trang bị đầy đủ các cơ chế như UPS, lò xo trợ lực và cảm biến nhiệt để duy trì hoạt động trong mọi tình huống khẩn cấp.
Nếu có nhu cầu lắp đặt cửa cuốn chống cháy Quý Doanh Nghiệp có thể COMMENT hay NHẮN TIN hoặc GỌI ĐIỆN theo thông tin dưới đây:
CÔNG TY CỔ PHẦN CƠ KHÍ ĐA PHÚC
Địa chỉ: 489 Hoàng Quốc Việt – Cầu Giấy, Hà Nội
Điện thoại: 097 154 6866
Website: https://daphuc.com.vn/